Heb je last van licht bloedverlies tussen twee menstruaties? Dan wordt dat spotting genoemd. Vaak gaat het om een beetje bruine of roze afscheiding. Is de tussentijdse bloeding zwaarder en heviger? Dan gaat het om een doorbraakbloeding. Ongeveer een kwart van de vrouwen heeft er wel een keer last van. Meestal komt het door hormonale schommelingen. Echter, tussentijdse bloedingen kunnen ook een teken zijn dat je in de overgang komt. Immers, ook dan verandert je menstruatie. Wanneer is tussentijds vaginaal bloedverlies onschuldig? En wanneer is het beter om toch even een bezoekje aan je huisarts te brengen? Kortom, wat je als vrouw moet weten over spotting of een doorbraakbloeding in én na de overgang!
Last van overgangsklachten? Download mijn gratis welkomstpakket, inclusief recepten en tips voor een stabiele hormoonhuishouding.
Inhoudsopgave:
Spotting en doorbraakbloeding in de overgang
Oorzaken onregelmatig bloedverlies in de overgang
Oorzaken vaginaal bloedverlies na de overgang
Spotting of doorbraakbloeding, wat te doen?
Spotting en doorbraakbloeding in de overgang
Wanneer je in de overgang komt, gaat dat meestal gepaard met veranderingen in je menstruatie. Kon je voorheen de klok gelijkzetten op je maandelijkse periodes? Je bent pakweg eens per 28 dagen gedurende maximaal 7 dagen ongesteld. In de premenopauze is er vaak geen peil meer op te trekken.
Zo kun je opeens tussentijdse kleine bloedingen (spotting) krijgen. Je hebt dan een beetje (licht)rode of bruinige afscheiding. Maar, ook tussendoor opeens zeer hevig menstrueren gebeurt. Waarbij zware bloedingen met stolsels van een paar centimeter niet ongewoon zijn.
Daarbij kan het ook gebeuren dat je menstruatie plots maanden uitblijft, maar een paar dagen duurt of opeens 2 weken achter elkaar aanhoudt. Ook kun je te maken krijgen met erge (buik)krampen, misselijkheid en moeten overgeven. Als je in de overgang komt, dan kun je daarmee te maken krijgen. Trouwens? Er zijn ook vrouwen – zo’n 10 % – die in de premenopauze een regelmatige menstruatie behouden¹.
Kortom: je menstruatie kan in de overgang onregelmatig en onvoorspelbaar worden.
Oorzaken onregelmatig bloedverlies in de overgang
Er zijn allerlei redenen waarom je in de overgang opeens met spotting of een doorbraakbloeding te maken kunt krijgen. Een voor de hand liggend feit is hormoonschommelingen. Je progesteron– en oestrogeenproductie nemen immers af tijdens de overgang en kan daardoor onverwachte pieken en dalen vertonen. Het gevolg? Je kunt onregelmatiger, heviger en/of juist minder menstrueren. Echter, er zijn daarnaast ook andere oorzaken² te noemen voor je onregelmatige periodes.
– Leefstijl
Streng lijnen, veel gewicht verliezen of juist dikker worden, overmatig sporten, vaak erg gestresst zijn en dergelijke kunnen je menstruatiecyclus negatief beïnvloeden.
– Zwangerschap
Ook als je in de overgang zit en dus onregelmatig ongesteld bent, loop je de kans zwanger te raken. En in de eerste paar maanden kun je dan last hebben van spotting ofwel: innestelingsbloeding. Ook een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of miskraam zijn tekenen van bloedverlies.
– Medicijngebruik
Ook een spiraaltje, het (langdurig) slikken van de pil en bijvoorbeeld corticosteroïden (ontstekingsremmers) waaronder prednison hebben als bijwerking tussentijdse bloedingen.
– Afwijking aan de baarmoeder
Onregelmatig vaginaal bloedverlies kan ook komen door de aanwezigheid van slijmvliesbobbeltje oftewel een poliep in de baarmoeder. Of door 1 of meerdere vleesbomen. Dit zijn meestal goedaardige tumoren in de baarmoederwand. Deze kunnen zo groot zijn als een druif, maar soms ook de omvang van een flinke navelsinaasappel hebben. Vervolgens kan er ook sprake zijn van zogenaamde afwijkende cellen. Die cellen kunnen bijvoorbeeld wijzen op een voorstadium van baarmoederhalskanker.
– Endometriose
Dit is een chronische aandoening waarbij baarmoederslijmvlies (endometrium) ook buiten de baarmoeder groeit. Denk aan de eierstokken, eileiders, buikvlies, blaas en/ of darmen. Dit kan zorgen voor heftige (menstruatie)pijnen evenals tussentijdse bloedingen. Ongeveer 1 op de 10 vrouwen heeft hiermee te maken.
– Diverse oorzaken
Overige oorzaken waardoor je onregelmatig menstrueert dan wel bloed verliest zijn:
– Afwijkingen aan de vagina door infecties.
– Ontsteking of infectie van de vrouwelijke geslachtsorganen.
– Suikerziekte en schildklierstoornissen.
– PCOS oftewel: polycysteus-ovariumsyndroom³.
– Ontsteking van de baarmoedermond door een seksueel overdraagbare aandoening (SOA), bijvoorbeeld chlamydia.
Spotting en seks
Verder kun je last hebben van tussentijdse vaginale bloedingen zoals spotting na het vrijen. Dat wordt ook wel aangeduid met: contactbloeding⁴. In de overgang kun je daarmee te maken krijgen. Het slijmvlies dat je vagina bekleedt neemt af en de wand wordt dunner. Het vervolgeffect? Een gevoelige en kwetsbare vagina. En… hierdoor kunnen er vervolgens weer makkelijker wondjes ontstaan. Vandaar dat je na een vrijpartij tijdens de overgang bloedverlies kunt hebben. Van een beetje lichtrood bloed of bruine afscheiding tot bij wijze van spreken hevig menstrueren. Dat kan kort na de vrijpartij zijn, maar ook enkele uren later. Ook een poliep of ontsteking van de baarmoedermond kan na de seks ervoor zorgen dat je gaat bloeden. Verder kan eveneens een voorstadium van baarmoederhalskanker na een vrijpartij de oorzaak van een bloeding zijn.
Spotting na de overgang
Heb je al langer dan een jaar niet meer gemenstrueerd? Dan zit je in de zogenaamde postmenopauze. Normaalgesproken nemen de bekende overgangsklachten nu ook geleidelijk aan af en ga je weer een stuk prettiger in je vel zitten.
Wel komt het soms voor dat je in deze fase na de overgang zo nu en dan last kunt hebben van spotting. Je verliest dan een beetje bruine afscheiding of wat licht en helderrood bloed.
Oorzaken vaginaal bloedverlies na de overgang
Zit je in de postmenopauze? Dan kun je opeens wat bloed verliezen of bruine dan wel rode afscheiding hebben. Dat kan zich bijvoorbeeld voordoen na het vrijen. Immers, het slijmvlies van de vagina, baarmoederhals en baarmoederholte wordt in deze levensfase dunner, droger en dus bevattelijker met als gevolg dat er makkelijker bloedingen ontstaan.
Ook poliepen, kleine slijmvliesbolletjes aan de baarmoeder, kunnen de reden van je bloedverlies zijn. Meestal gaat het hier trouwens om goedaardige poliepen. Bij 3 op de 10 vrouwen is dit de oorzaak van de vaginale bloedingen na de overgang.
Helaas kan tussentijds bloedverlies na de overgang ook wijzen op een meer ernstige ziekte. Zo is er bij 1 op de 10 vrouwen met vaginale bloedingen in de postmenopauze namelijk sprake van een kwaadaardige aandoening. Dat kan baarmoederhalskanker zijn of kanker aan de baarmoederholte.
Notabene: bij de helft van de vrouwen met vaginale bloedingen na de overgang wordt geen oorzaak gevonden.
Spotting of doorbraakbloeding, wat te doen?
Zit je in de overgang? Of in de premenopauze? Heb je met spotting, doorbraakbloedingen of andere vorm van onregelmatig vaginaal bloedverlies te maken? Op zich is het niet meteen een reden tot ongerustheid of paniek. In veel gevallen komt het door je hormoonhuishouding die als het ware van de leg zijn.
Maar, soms is het gewoonweg goed om even een afspraak met je huisarts⁵ te maken. Die kan dan onderzoeken of er niets ernstigs aan de hand is. Bijvoorbeeld door een uitstrijkje te maken of je door te sturen naar een gynaecoloog voor verder onderzoek.
Wanneer je een afspraak met je huisarts moet maken? In elk geval wanneer je superbezorgd bent. Jij kent je lichaam beter dan ieder ander. Vandaar! Andere redenen om naar je huisarts te gaan zijn wanneer je tussentijdse bloedingen lange tijd duren. Je kunt namelijk bloedarmoede krijgen. Maar, ook als je bloed verliest na het vrijen of als je menopauze langer dan een jaar geleden is en je gaat plots weer bloed verliezen. Zoek contact met je huisarts! Dat geldt eveneens bij pijnklachten in combi met toename van vaginale bloedingen.
Heb je ervaring met spotting of een doorbraakbloeding in de overgang? Tijdens de premenopauze? Hoe ben je daarmee omgegaan? Heb je een afspraak gemaakt met je huisarts? Ik ben benieuwd naar je reactie. Wil je meer weten over de overgang? Kijk dan eens naar mijn programma: Overwin je Overgang
Bronnen:
1. http://www.34-menopause-symptoms.com/irregular-periods.htm
2. http://my.clevelandclinic.org/health/articles/abnormal-menstruation
3. https://www.thuisarts.nl/polycysteus-ovariumsyndroom-pcos/ik-heb-polycysteus-ovariumsyndroom
4. http://www.medicinfo.nl/%7BC906D80D-4110-4E7E-9AB0-EC0C7C87FAAA%7D
5. https://www.nhg.org/standaarden/volledig/nhg-standaard-vaginaal-bloedverlies
Linda
op 05 Dec 2017