Oestrogeen dominantie is een veel voorkomende hormonale disbalans bij onder andere vrouwen in de overgang. Oorzaak? Het evenwicht tussen de hormonen oestrogeen en progesteron is dan zoek. Kenmerkend voor die disbalans is een toename van vet op de bovenbenen en billen. Maar daarnaast treden ook allerlei andere klachten op, zoals: vermoeidheid, slaapproblemen, stemmingswisselingen, menstruatieklachten en depressies. Verder kan het op de lange termijn leiden tot ernstige aandoeningen als osteoporose en borstkanker. Overigens ook mannen kunnen ermee te maken krijgen. Er is dan vaak sprake van overmatige borstvorming. Overigens de term oestrogeen dominantie is voor het eerst door de inmiddels overleden Amerikaanse arts Dr. John Lee gebruikt. Wat zijn de oorzaken van oestrogeen dominantie, de symptomen en tips om je oestrogeenlevels op peil te houden.
Wil je jouw oestrogeendominantie direct aanpakken?
Krijg je hormonen in balans met mijn gratis tips en recepten!
Inhoudsopgave:
Oestrogeen dominantie, de oorzaken
Symptomen oestrogeen dominantie
Tips om grip op je oestrogeenlevels te krijgen
Oestrogeen, wat is dat?
Om meer inzicht te krijgen in oestrogeen dominantie is het goed te kijken wat oestrogeen is en doet in het lichaam. Oestrogeen, dat bekend staat als het vrouwelijke geslachtshormoon, is een hormoon dat bij diverse lichaamsprocessen is betrokken. Het speelt een rol bij het ontwikkelen van de vrouwelijke geslachtskenmerken, het reguleren van de menstruatie en de zwangerschap. In die hoedanigheid is het te vergelijken met het mannelijke hormoon testosteron. Maar, het vrouwelijke hormoon doet veel meer. Niet alleen in het vrouwelijke lichaam, maar ook bij mannen. Het is onder meer verantwoordelijk voor stevige botten en een gezonde huid, normale cholesterollevels en de bloeddruk plus emotioneel evenwicht en cognitieve functies.
Raakt het hormoon oestrogeen uit balans? Ofwel: komt het te veel of te weinig voor in je lichaam? Dan kan het allerlei problemen geven. Vanaf de 35e jaar gaat het oestrogeenniveau bij vrouwen al omlaag. En naarmate je ouder wordt en in de overgang komt, maak je steeds minder oestrogeen aan en dat kan zorgen voor de bekende overgangsklachten.
Aan de andere kant kan er ook sprake zijn van een overschot aan oestrogeen. Dat kan leiden tot gewichtstoename. Je krijgt dan vooral last van vetophoping op je (boven)benen en billen. Deze problemen zijn deels genetisch bepaald, maar ook je leeftijd (vrouwen in de overgang) en leefstijl beïnvloeden je oestrogeenpeil. Hieronder ga ik verder in op hoe een te grote hoeveelheid oestrogeen kan ontstaan.
Oestrogeen dominantie, de oorzaken
Waarom je oestrogeenlevels te hoog kunnen zijn, namelijk:
Hormonale disbalans
Kom je in de overgang? Dan maken je eierstokken steeds minder oestrogeen en progesteron aan. De productie van progesteron – ook wel zwangerschapshormoon genoemd, omdat het de baarmoeder voorbereidt op de innesteling van een bevrucht eicel – daalt sneller dan je oestrogeen. Gevolg? Een progesterontekort en dat kan een hormonale disbalans veroorzaken. Want, je lichaam is nu voor de progesteronproductie afhankelijk van je bijnieren, die eveneens progesteron aanmaken om tekorten op te vangen. Heb je echter veel last van stress, psychisch of lichamelijk? Dan kan dat je bijnieren verzwakken waardoor je alsnog te weinig progesteron aanmaakt wat vervolgens oestrogeen dominantie in de hand kan werken.
Overgewicht
Ook overgewicht kan voor een oestrogeenstijging zorgen. Want, vetcellen produceren dit hormoon en des te meer vetmassa des te meer oestrogeen. Het overtollige vet gaat bij vrouwen hoofdzakelijk op de benen en billen zitten en geeft mannen vooral borsten.
Xeno-oestrogenen
Deze worden ook wel pseudo- of nephormonen genoemd. Het zijn stoffen – afkomstig uit de petrochemische industrie – die eenmaal in het lichaam de natuurlijke lichaamseigen oestrogenen imiteren. Via voeding en de lucht krijg je allerlei gifstoffen binnen. Voorbeelden ervan zijn onder andere allerlei E-nummers, zoals: E127, E310 t/m E312 en E320. Die vind je in chips, zoute snacks, salami, lang houdbare vleesproducten, soep, kauwgom et cetera. Bepaalde toevoegingen in cosmeticaproducten: E214 t/m E219 (parabenen), industriële verbindingen zoals PCB’s (onder meer in verf en lijm), plastic verbindingen als BPA, DEHP (weekmakers) en phthalaten². Verder worden ook synthetische hormonen, zoals de oestrogenen en progesteron in de pil tot deze groep gerekend.
De xeno-oestrogenen kunnen zich gaan opstapelen in je lichaam en volgens onderzoeken hormoon gerelateerde ziekten veroorzaken. Zo wordt onder andere PMS, prostaat- en borstkanker³ ermee in verband gebracht.
Overbelaste lever
Ook wanneer je lever overbelast raakt, kun je te maken krijgen met oestrogeen dominantie. Immers, oestrogeen wordt normaal door de lever afgebroken. Echter verloopt dat zogenaamde ontgiftingsproces niet goed? Onder andere door medicijngebruik, erfelijke factoren, milieuverontreiniging, roken, alcohol en/of voedingstekorten met een gebrek aan vitamine B, magnesium, aminozuren, zink, ijzer en dergelijke tot gevolg? Dan kan er meer oestrogeen in het lichaam blijven met alle gevolgen van dien.
Symptomen oestrogeen dominantie
Zijn je oestrogeenspiegels hoger dan gewenst dan kan het zijn dat je last hebt van oestrogeen dominantie te maken hebt. Bijgaand een lijst met symptomen beschreven door wijlen dr. John R. Lee⁴ – bekend van het boek ‘Menopauze. Alles wat je dokter je niet vertelt.’
– Verminder zin in seks
– Vermoeidheid
– Hoofdpijn of migraine
– Gezwollen en eventueel pijnlijke borsten
– Opgeblazenheid en Vocht vasthouden
– Vetopslag, vooral op billen en bovenbenen
– Gewichtstoename
– Stemmingswisselingen, depressie en angst
– Verergering PMS-symptomen
– Bloedstolsels in menstruatiebloed
– Uitblijven van de menstruatie
– Onregelmatige menstruatie
– Candida
– Acne
– Magnesiumtekort
– Tekort aan zink
– Vleesbomen in de baarmoeder
Tips om grip op je oestrogeenlevels te krijgen
1. Eet kruisbloemige groenten
Gezond en gevarieerd eten draagt sowieso bij aan een gezond gewicht, maar bevordert ook je gezondheid. Om oestrogeen dominantie tegen te gaan kun je kiezen voor groenten die behoren tot de familie van de kruisbloemigen. Voorbeelden daarvan zijn onder andere broccoli, radijs, boerenkool, tuinkers, rucola, rode kool, spruitjes en bloemkool. In deze groenten zit Diindolylmethaan (kortweg DIM⁵) en dat helpt niet alleen oestrogeen te verteren, maar breekt het ook af.
2. Beweeg voldoende
Oestrogeen dominantie wordt in verband gebracht met onder andere borstkanker. Om je fitheid te verhogen en lichaamsvet te verminderen kun je dat risico verkleinen, aldus onderzoek⁶. Wil je dat bereiken? Streef dan dagelijks minimaal naar 30 minuten fysieke inspanning gedurende 5 dagen per week, want dan kun je al een positieve bijdrage leveren aan je gezondheid. Daarbij komt dat genoeg lichaamsbeweging nemen in de overgang helpt tegen botontkalking en de overgangsklachten vermindert.
3. Voorkom overgewicht
Dit klinkt als een open deur, maar wanneer je te zwaar bent is het goed om je overgewicht aan te pakken. Want, vetweefsel maakt meer oestrogeen aan en dat bevordert oestrogeen dominantie. Neem je eetpatroon eens onder de loep, bekijk je leefstijl en werk aan je mindset. Dat samen kan bijdragen aan het voorkomen dan wel gewichtsverlies bevorderen.
4. Minder je cafeïne-inname
Drink je veel koffie? Of andere cafeïne houdende dranken? Het schijnt dat cafeïne zorgt voor hogere oestrogeenlevels¹. Wil je je oestrogeenlevels onder controle houden? Beperk dan je inname ervan tot 400 mg per dag of stap over op thee.
5. Bestrijd stress
Ook spanningen die leiden tot stress beïnvloeden je oestrogeenpeil. Want, bij langdurige stress maakt je lichaam het stresshormoon cortisol aan uit progesteron. En juist dit laatste hormoon is belangrijk om je oestrogeen op peil te houden. Daarbij zet overmatige stress aan tot ongezond eten wat ook zorgt voor extra gewicht. Probeer daarom te veel spanningen te vermijden en ontspan regelmatig. Begin met mediteren of overweeg eens yoga-oefeningen. Ook regelmatig bewegen is een goede manier om stress te bestrijden, omdat je dan endorfines aanmaakt die je gelukkiger stemmen.
6. Beperk xeno-oestrogenen
Inderdaad het is best lastig om deze chemische stoffen, die in heel veel producten verwerkt zitten of in de lucht circuleren te vermijden. Probeer de xeno-oestrogenen die in verzorgingsproducten, plastic, schoonmaakmiddelen, voeding en dergelijke zitten te vermijden. Kijk bijvoorbeeld op verpakkingen of producten parabenen (crèmes), bisofenal-A (bepaalde plastic flessen), sodium lauryl sulfaat (in onder andere shampoos) en phthalaten (vaak in make-up) bevatten. Bereid je eten daarnaast met zo veel mogelijk biologische producten en gebruik geen pakjes enzovoort. Op die manier beperk je de inname van nephormonen.
7. Zorg voor je lever
De lever is een orgaan dat bij heel veel lichaamsprocessen betrokken is. Zo regelt het onder meer de koolhydraat-, eiwit- en vetstofwisseling, maar ook breekt het stoffen af die niet in je lichaam thuishoren, zoals alcohol of synthetische stoffen uit medicijnen. Je kunt je lever een handje helpen door (bittere) biologische groenten en fruit te kiezen. Enkele voorbeelden zijn: uien, knoflook, citrusfruit, groene thee, verschillende koolsoorten, druiven, kersen, witlof en andijvie. Ook essentiële vetzuren die in noten, lijnzaad en olijfolie zitten evenals avocado dragen bij aan een gezonde en goed werkende lever.
Heb jij last van oestrogeen dominantie? Ofwel: dikke benen en billen? Laat een reactie achter en ik zal er op reageren. Vergeet niet dit bericht te delen met anderen. Wil je meer weten over hormonen en de overgang? Bekijk dan eens het programma: Slank door de Overgang.
Bronnen:
1. http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-depth/caffeine/art-20045678
2. http://www.ergogenics.org/uit-plastics-lekt-een-stof-die-dik-maakt.html
3. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2907875/
4. http://www.johnleemd.com/estrogen-dominance.html
5. http://kanker-actueel.nl/biorespons-dim-dim-een-inleiding.html
6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23652373
Marjan
op 10 Mar 2016Ria Kamelle
op 10 Mar 2016Margareth Keresztes
op 20 Apr 2016janet riewald
op 04 Jun 2016sandra
op 05 Jun 2016Ingrid
op 05 Jun 2016irma
op 21 Aug 2016Alie Muana
op 27 Jun 2016Sandra
op 27 Sep 2016Lucia
op 27 Sep 2016Mamantje
op 27 Sep 2016Helma
op 05 Dec 2016Wendy
op 27 Sep 2016Patricia
op 15 Mar 2017Patricia
op 15 Mar 2017Elisa kesten
op 01 Jul 2017Meike vd Linde
op 03 Jul 2017Susan
op 18 Jul 2017Ingrid Eekman
op 09 Apr 2018Evelien
op 17 Jan 2019Conny Zijdeveld
op 14 Nov 2019