Postmenopauze en overgangsklachten
De postmenopauze, zo wordt de periode in een vrouwenleven na de menopauze genoemd. Die breekt aan wanneer je menstruatie één heel jaar uitblijft. Je voorraadje eicellen – zo’n 300.000 tot 400.000 bij je geboorte – is dan op. Overigens, rond je 30e is er gemiddeld nog maar 12%¹ van je eicelvoorraad over en ben je eenmaal 40 jaar? Dan is dat nog maar 3%. Maar, dat terzijde. In de periode na (= post) de menopauze menstrueer je niet meer en zijn je eierstokken helemaal gestopt met het aanmaken van hormonen. Je lichaam heeft als het ware de overgang van vruchtbaar zijn naar onvruchtbaarheid gemaakt.
Maar, wat houdt die postfase nu precies in? Hoe herken je het? Hoelang duurt die? Spelen de typische overgangsklachten nog op? Brengt het gezondheidsrisico’s met zich mee? Kortom, deze keer antwoord op een aantal veel gestelde vragen over de postmenopauze.
Overigens ben je benieuwd hoe je jouw overgangshormonen in balans krijgt? Download mijn gratis e-boeken met tips en recepten.
Inhoudsopgave:
Wat betekent de postmenopauze precies?
Spelen de bekende overgangsverschijnselen ook nog na de menopauze?
Waarom nog last van overgangsklachten tijdens de postmenopauze?
Last van spotting tijdens de postmenopauze?
Hoelang houdt de postmenopauze aan?
Brengt de postmenopauze ook gezondheidsrisico’s met zich mee?
Dealen met die postmenopauze, hoe doe je dat?
Wat betekent de postmenopauze precies?
Eigenlijk is dit een technische benaming die aangeeft dat je in een nieuwe fase in je leven bent beland. Het betekent dat je vruchtbare jaren voorbij zijn, omdat je al langer dan een jaar niet meer menstrueert. De meeste westerse vrouwen menstrueren voor het laatst tussen hun 40e en 60e jaar; de gemiddelde leeftijd ligt zo rond de 51 jaar. Het is vaak een geleidelijk proces waarbij je vaak pas achteraf kunt vaststellen dat je in de postmenopauzeperiode zit. Omdat in de periode hier voorafgaand je voorraad eicellen in de eierstokken al afneemt.
Je lichaam maakt immers gaandeweg minder oestrogeen en progesteron. Een eerste verandering merk je meestal door overgeslagen en onregelmatige menstruaties. Van kort en lang tot licht en zeer zwaar. Tegelijkertijd kunnen er dan typische overgangsklachten optreden, zoals opvliegers, stemmingswisselingen, vermoeidheid, transpiratieaanvallen et cetera.
Deze periode is voor iedere vrouw weer anders en wordt ook anders ervaren. Als alles tot rust komt ontstaat er een nieuw hormonaal evenwicht en dat wordt de postmenopauze genoemd. Echter, die balans is er niet van de ene op de andere dag. Je kunt in deze postfase meer last hebben van de allerlei klachten², zoals: vaginale droogheid, minder zin in seks, kampen met blaasontstekingen, je huid die droger en minder elastisch wordt en in gewicht toenemen. Overigens, het schijnt ook niet ongewoon te zijn dat je te maken krijgt met meer gezichtsbeharing³. Oorzaak? Je lichaam is nog zoekende naar de hormonale balans.
Spelen de bekende overgangsverschijnselen ook nog na de menopauze?
Als je in de postmenopauze komt en je menstruatie dus voorgoed stopt, denk je misschien dat die overgangsklachten ook passé zijn. Dat zou echt heerlijk zijn. Niet dan? Maar, juich niet te vroeg. Doorgaans duurt het nog wel enkele jaren voordat je lichaam en geest een nieuw evenwicht hebben gevonden; gewend zijn aan de nieuwe hormoonlevels. Dat neemt tijd in beslag.
Daardoor kun je ook na je laatste menstruatie nog diverse lichamelijke en geestelijke menopauzeverschijnselen ervaren. Van opvliegers, nachtzweten en stemmingswisselingen tot slapeloosheid en laag libido. Vaak is het wel zo dat je opeens tot de ontdekking komt dat je opvliegers minder worden en/of je moodswings je minder parten spelen. Heerlijk. Echter, raak niet in paniek als de hevigheid van je klachten opeens weer een keer toeneemt. Ook dat is niet ongebruikelijk.
Waarom nog last van overgangsklachten tijdens de postmenopauze?
Zoals gezegd is de postmenopauze een fase waarin je lichaam een nieuw evenwicht zoekt. Want, je eierstokken maken geen hormonen meer aan en die heb je toch nodig. Want, je hormonen zijn bij allerlei functies en processen betrokken. Van je groei en ontwikkeling, het regelen van je lichaamstemperatuur bloeddruk, bloedsuiker en stofwisseling tot je botdichtheid. Verder beïnvloeden ze je gevoel en gedrag.
Het mooie is dat het lichaam een oplossing heeft voor de verminderde hormoonaanmaak. Zo wordt de oestrogeenproductie overgenomen door je bijnieren en vetweefsel. Alleen zal de hoeveelheid nooit meer op eenzelfde hoog niveau komen als voorheen. En op zich is dat geen probleem. Alleen zal dat best even wennen zijn. Want, zowel je geest als je lichaam moet wennen aan die nieuwe hormonspiegels. Dat kost eenvoudigweg wat tijd. En daarom kun je diverse menopauzesymptomen nog steeds ervaren. Echter, ze nemen beetje bij beetje af. Dat is eigenlijk heel normaal. Tot je een nieuwe balans hebt gevonden.
Last van spotting tijdens de postmenopauze?
Wanneer je niet meer ongesteld wordt, kun je n de postmenopauze toch last van spotting krijgen. Dan verlies je een klein beetje helderrood bloed. Je kunt ook wat bruine afscheiding verliezen. Dit is een reactie van je lichaam, omdat je hormoonhuishouding aan het veranderen is.
Hoelang houdt de postmenopauze aan?
Eigenlijk is het best lastig om er een getal aan te hangen. Want, het verschilt van vrouw tot vrouw. De fase na de menopauze treedt bij de meeste vrouwen op als zij gemiddeld 51 jaar zijn. Normaalgesproken wordt ervan uitgegaan dat de klachten 2 tot 5 jaar aanhouden. Echter, uit een onderzoek van het King’s College Londen blijkt dat sommige vrouwen er 10 jaar⁴ na de laatste menstruatie nog last van hebben. Als je veel klachten hebt, kan het zijn dat je nergens zin in hebt. Het lijkt dan extra lang te duren.
Sommige vrouwen raken licht depressief en zien het allemaal even niet meer zo zitten; zijn helemaal uit balans. Is dat bij jou het geval? Blijf er niet mee rondlopen. Zoek contact met lotgenoten, bespreek het met je partner, je huisarts of een overgangsconsulente. Ook eens kijken naar je eet- en leefstijl kan helpen beter grip te krijgen op je klachten.
Brengt de postmenopauze ook gezondheidsrisico’s met zich mee?
Er is steeds meer bekend over de effecten van de overgang op de gezondheid⁵. Immers, na je laatste menstruatie daalt de oestrogeenproductie. Dat heeft invloed op je botten. Die worden daardoor brozer en minder stevig ofwel: ontkalken. De kans op botbreuken neemt daardoor toe. Zeker bij vrouwen die vroeg in de overgang komen, weinig bewegen, roken en/of drinken is het risico op botontkalking groter.
Verder lopen vrouwen na de menopauze eenzelfde risico op hart- en vaatziekten als mannen. Terwijl je in je vruchtbare leeftijd juist minder kans daarop hebt. Dat komt omdat oestrogenen beschermend werken tegen hart- en vaatziekten. Daarbij geldt dat wanneer je rookt, alcohol drinkt, veel zout en zoet consumeert – zowel voor als na de overgang – je zelfs een verhoogd risico loopt op hartaandoeningen. Een gezonde levensstijl nastreven kan helpen dat te voorkomen.
Dealen met die postmenopauze, hoe doe je dat?
Het allerbelangrijkste is goed voor jezelf te zorgen en naar je lichaam te luisteren. Want, in hoeverre klachten je leven beïnvloeden wisselt per vrouw. Sommige vrouwen komen de postmenopauze heel gemakkelijk door en merken er nauwelijks wat van. Anderen slapen slecht door het nachtzweten en zijn daarom op de dag moe wat een stempel drukt op het gemoed.
Zorg dat je gezond eet en voldoende calcium en vitamine D binnenkrijgt. Neem voldoende rust, probeer stress te vermijden en blijf dagelijks in beweging. Kijk verder wat je allemaal wel kunt doen en focus je aandacht daar meer op. Probeer niet zozeer de negatieve kanten te benadrukken. Dat werkt doorgaans averechts.
Hoe moeilijk het misschien ook is, realiseer je dat het een fase is waar je doorheen moet. Dat zal voor de ene vrouw wat gemakkelijker zijn dan voor de andere. Zorg er daarom voor dat je er met anderen over kunt praten als je het moeilijk hebt. Om je gedachten en ervaringen te delen dat helpt. Je bent niet de enige.
Ben jij in de postmenopauze? Deel je ervaringen met anderen door hieronder een reactie te plaatsen en vergeet niet dit artikel te delen. Wil je meer weten over wat je kunt doen tegen je overgangsklachten na de menopauze? Kijk dan eens naar onderstaand programma Overwin je Overgang.
Bronnen:
1. https://www.scientias.nl/vrouwen-verliezen-90-procent-van-hun-eitjes-voor-hun-dertigste/
2. http://www.34-menopause-symptoms.com/postmenopause-symptoms.htm
3. http://www.livestrong.com/article/80109-postmenopause-facial-hair/
4. http://www.trouw.nl/tr/nl/4496/Buitenland/article/detail/2980881
/2011/10/21/Het-kan-opvliegers-tot-tien-jaar-na-de-menopauze.dhtml
5. http://www.webmd.com/menopause/guide/health-after-menopause