Buikklachten symptomen en behandeling: wat is er aan te doen?

Pijn in de buikholte, buikpijn of buikklachten. Bijna iedereen heeft er wel een keertje last van. Van een opgeblazen gevoel en steken in de flanken tot een zeurderige of zelfs stekende pijn. De symptomen die je op zo’n moment ervaart kunnen allerlei oorzaken hebben. Bijvoorbeeld spanningen, menstruatiestoornissen, verkeerde voeding, te weinig beweging, medicijnen enzovoort. Tijdens de overgang kun je extra last krijgen van buikklachten. Doorgaans gaan de klachten vanzelf over of zijn makkelijk te diagnosticeren. Soms is verder onderzoek nodig omdat de klachten kunnen wijzen op een chronische ziekte of ernstige aandoening. In dit blog meer over de symptomen, oorzaken, remedies en wanneer je een arts moet raadplegen bij buikklachten.

Wil je meer weten over de overgang en buikklachten? Download mijn gratis hormonengids met lekkere en gezonde recepten.

Inhoudsopgave

Wat zijn buikklachten?

Klachten en symptomen van buikpijn

Oorzaken buikklachten

Buikpijn verhelpen

Buikpijnklachten en naar de dokter

Wat zijn buikklachten?

Buik(pijn)klachten is een verzamelnaam voor pijn in de buik. Dit is het gebied dat zich tussen je ribben, schaamstreek en liezen bevindt.

Pijnklachten kunnen overal in je buik voorkomen. Dat is niet zo vreemd. Want, in je zogenaamde buikholte tref je allerlei belangrijke bloedvaten en organen aan. Denk aan de lever, maag, milt, darmen en voortplantingsorganen.

De buikklachten kun je voelen boven- of onderin je buikholte, rond je navel, in je zij of in je hele buik. De hevigheid van de pijn kan zeer variëren.

Daarnaast kan de buikpijn nu en dan opspelen of chronisch zijn. Onder chronische pijn wordt een telkens terugkerende pijn – minimaal 12 weken continu – in de onderbuik of in de onder- en bovenbuik verstaan of er is sprake van recidiverende klachten in de afgelopen 12 maanden.

Klachten en symptomen van buikpijn

De pijnbeleving bij buikklachten verschilt nogal eens van mens tot mens. Van krampen en steken tot een dof of opgeblazen gevoel of een continu zeurende pijn. De pijnklachten die je ervaart bij buikpijn kunnen samengaan met andere symptomen. Bijvoorbeeld:

– uitstraling pijn naar de rug, liezen, benen of borstbeen;

– diarree, misselijkheid, overgeven;

– koorts en zweten;

– pijn bij het plassen;

– zuurbranden en opboeren;

– opgeblazen of harde buik;

– heftig borrelende buik.

Verder kunnen ernstige en chronische buikpijnklachten ook leiden tot vermoeidheid en je zelfs belemmeren in je alledaagse activiteiten. Daarnaast kunnen de lichamelijke buikklachten ook tot psychische problemen leiden als stemmingswisselingen en je neerslachtig voelen.

Oorzaken buikklachten

Buikpijnklachten kun je om allerlei redenen krijgen. Hieronder de meest voorkomende oorzaken van buikpijn¹.

Buikgriep

Eigenlijk is dit een maagdarminfectie. Oorzaak is vaak een virus of bacterie. Het zorgt voor een ontsteking van de slijmvliezen in het maagdarmstelsel. Je hebt last van lage buikpijn ofwel buikkrampen, diarree, misselijkheid, overgeven en koorts. Over het algemeen verdwijnen de buikklachten vanzelf.

Blaasontsteking

Dit is een bacteriële infectie van het blaasslijmvlies. Het kan pijn veroorzaken in de onderbuik en ook in de rug. Daarnaast kun je een branderig gevoel ervaren tijdens het plassen en vrouwen hebben vaak last van extra vaginale afscheiding.

Blindedarmontsteking

De blinde darm is een klein wormvormig aanhangsel rechtsonder in je buik. Een ontsteking van deze zogenaamde appendix kenmerkt zich door een plotselinge en heftige pijn rond je navel, die uitstraalt naar rechtsonder. Ook misselijkheid en koorts zijn veelgehoorde symptomen. Een ontsteking van de blinde darm wordt operatief verwijderd. Is er sprake van met name pijn aan de linkerkant onderbuik? Dan kan dat wijzen op een ontsteking van de dikke darm en ook diverticulitis. Dit is een ontsteking van een divertikel (uitstulping) in de dikke darm.

Voedselovergevoeligheid

De oorzaak van je buikklachten kan ook komen door een voedselallergie. Omdat je lichaam bepaalde voedingsmiddelen niet (goed) verdraagt. Dat kan zorgen voor (hevige) pijn in je onderbuik, diarree en overgeven. Ook kunnen voedingsmiddelen een huidreactie geven of zorgen voor benauwdheid. Je lichaam ziet dan bepaalde voedingsmiddelen als indringers en maakt antistoffen aan die zorgen voor een soort kettingreactie in je lichaam waardoor je allergisch reageert. Dat kan bijvoorbeeld op koemelk, ei, vis, schaal- of schelpdieren, noten, pinda(kaas), soja, sesamzaad of tarwe. Bekende voorbeelden zijn een lactose-intolerantie of een glutenallergie.

Nier- en galstenen

Zowel nier- als galstenen² kunnen enorm pijnlijk zijn. De stenen ontstaan doordat mineraalzouten in je urine kristalliseren. Het gevolg ervan kan zijn dat je aanvallen van hevige, stekende pijnen links of rechts in je onderbuik krijgt. Bovendien heb je tijdens de aanvallen drang om te bewegen. Soms plas je de stenen uit of ze moeten worden verwijderd.

Maagzweer

Hierbij ervaar je een brandende pijn bovenin je buik, de maag. De oorzaak van een maagzweer kan een bacterie zijn. Meestal is dat de zogenaamde Helicobacter pylori. Er ontstaat dan een wondje in de beschermlaag van je maag of twaalfvingerige darm. Het kan komen door het slikken van bepaalde medicijnen als NSAID’s en aspirine, maar ook roken en slechte eetgewoonten kunnen een rol spelen. En nee stress is niet de veroorzaker van een maagzweer, zoals vroeger werd beweerd.

Prikkelbare Darm Syndroom (PDS)

Dit is een chronische darmstoornis. Het zorgt ervoor dat de darmen als het ware verkeerd bewegen. Het wordt daarom ook wel een spastische darm genoemd. Het gevolg hiervan is buikpijn op verschillende plekken. Verder heb je last van verstopping of juist diarree of afwisselend van beiden. Medisch gezien is PDS³ niet ernstig, maar wel flink lastig.

Chronische darminfecties

Zowel de ziekte van Crohn als colitis ulcerosa zorgen beiden voor flinke buikklachten door ontstekingen in het spijsverteringkanaal. De buikpijn kan zowel links als rechts in de buik voorkomen. Daarnaast gaan beide aandoeningen vaak gepaard met diarree plus bloed en slijm in de ontlasting. De ontstekingen vind je bij de ziekte van Crohn in het maag- en darmstelsel terwijl bij colitis ulcerosa enkel het slijmvlieslaagje van de dikke darm of de endeldarm ontstoken raakt.

Vrouwen en buikpijn

Bij vrouwen zijn er verschillende veroorzakers van buikpijnklachten. Zo is er een grote groep vrouwen die tijdens de menstruatie pijn in de onderbuik heeft. Verder kan endometriose buikklachten geven. Maar ook een cyste in de baarmoeder of een van de eierstokken kan gepaard gaan met pijnklachten in de onderbuik. Andere mogelijke oorzaken van buikpijn bij vrouwen kan komen door een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, een eileider- of baarmoeder(hals)ontsteking.

Overige buikklachten

Kamp je geregeld met pijn in je buik? Dan kan dus een van bovengenoemde aandoeningen de boosdoener van je klachten zijn. Echter er zijn nog diverse andere reden die buikpijnklachten geven. Bijvoorbeeld een aneurysma (slagaderverwijding) van de buikslagader, problemen met de bijnieren of lever en een alvleesklierontsteking. Verder kan je buikpijn ook een teken zijn dat je teveel of te vet eet, overmatige stress ervaart, last hebt van obstipatie of gasvorming door voeding als bonen, uien en kool.

Buikpijn verhelpen

Normaalgesproken verdwijnen de meeste buikklachten zonder speciale behandeling. Heb je last van buikpijnklachten? Bijgaand een aantal tips om je klachten te verlichten, te verhelpen en eventueel te voorkomen, namelijk:

– Leg een warme kruik of kompres op je buik

Zo’n verwarmde kruik bevordert de bloedsomloop, helpt buikspieren te ontspannen en vermindert krampen. Of neem een warm bad. Dat verlicht vaak ook de pijnklachten.

– Masseer je buik

Het masseren van je buik kan de pijn doen afnemen. Want, de masserende bewegingen stimuleren namelijk de bloedsomloop in je buik en makken verkrampte buikspieren los.

– Maak na het eten een wandeling

Ook lichaamsbeweging⁴ nemen is goed voor je spijsvertering, omdat je zo de darmperistaltiek bevordert en daarmee dus buikpijnklachten kunt tegengaan.

– Let op wat én hoeveel je eet

Onder andere suikers, maar ook koemelk, granen en zaden kunnen zorgen voor buikkrampen en dergelijke. Daarnaast kan eveneens te veel eten evenals te vet, te gekruid en op onregelmatige tijden buikpijnklachten veroorzaken. Een voedingsdagboekje bijhouden helpt meer inzicht te krijgen in je voedingspatroon en bijbehorende klachten.

– Drink voldoende bij buikklachten

Zorg dat je voldoende vocht binnenkrijgt. Gemiddeld zo’n 1,5 tot 2 liter per dag, want dat gaat verstopping tegen en zorgt voor een goede darmwerking. Ook voldoende vezelrijk eten helpt daarbij.

– Kruiden tegen buikpijn

Er zijn ook natuurlijk remedies die pijnklachten aan het maag- en darmstelsel helpen verminderen. Zo schijnt het dat pepermuntthee de maag kalmeert evenals zoethoutwortel. Vervolgens blijkt kamillebloem verlichting te geven bij diarree en maagkrampen en is gember geschikt om indigestie tegen te gaan. Voorts lijkt thee van de engelwortel buikkramp en buikpijnklachten te reduceren en kaneel helpt krampen te bestrijden (menstruatie) en de spijsvertering te bevorderen. Overigens? Sommige van de genoemde kruiden vind je ook terug in kruidengeneesmiddelen tegen buikpijn.

– Vermijd stress

Spanning en stress kunnen daadwerkelijk een negatief effect hebben op je darmen. Daardoor kun je last krijgen van diarree, krampen en/of misselijkheid. Dus heb je last van buikklachten? Check dan eens of je veel stress in je leven ervaart. Is dat het geval? Zorg dan dat je genoeg tijd neemt om elke dag even te ontstressen. Door te sporten, ontspanningsoefeningen te doen en genoeg rust te nemen.

– Neem eventueel een reguliere pijnstiller

Bijvoorbeeld paracetamol helpt om je buikpijn te verminderen. Slik liever geen medicijnen met acetylsalicylzuur die irriteren vaak juist de maag en verergeren dus juist de pijn. Heb je last van maagzuur? Dan werken milde maagzuurremmers of maagzuurbinders die je via de drogist kunt kopen.

Houden je buikpijnklachten aan? En helpen bovengenoemde remedies niet? Of keren je klachten telkens terug? Dan is het goed je huisarts te raadplegen.

Buikpijnklachten en naar de dokter

Hoewel buikklachten meestal niet meteen aanleiding tot ongerustheid zijn, is het toch goed de vinger aan de pols te houden. Soms is er meer aan de hand en is het verstandig naar je huisarts te gaan. Bijvoorbeeld als je buikpijn langere tijd aanhoudt of verergert en als je niet kunt stilzitten van de pijn. Ook wanneer je bloed en/of slijm in je ontlasting hebt, zwarte ontlasting of als er bloed in je urine zit is het goed contact met je huisarts op te nemen. Dat geldt eveneens als je pijn gepaard gaat met koorts en gewichtsverlies. 

Heb je ervaring met buikklachten? En ben je ermee naar je huisarts gegaan? Ik ben benieuwd naar je ervaringen. Geef je reactie hieronder en deel je ervaring met andere lezers. Wil je meer weten over de overgang? Kijk dan eens naar mijn programma: Overwin je Overgang.

Bronnen:

1. https://www.healthline.com/symptom/abdominal-pain

2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3899548/

3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3214685/

4. https://www.manhattangastroenterology.com/exercise-affects-digestion/

5. https://www.mlds.nl/klachten/buikpijn-buikklachten/#Tips-en-adviezen