Benauwdheidsklachten tijdens de overgang

Vrouwen vragen mij geregeld of benauwdheidsklachten bij de overgang horen. Omdat zij opeens benauwd worden. Naar lucht happen, duizelig worden, misselijk, tintelingen ervaren in hun handen, hun hart als een razende tekeer gaat en het gevoel hebben flauw te vallen. Maak je dat mee? Dat is erg beangstigend. Jaagt je schrik aan. En… het is dan ook niet ongebruikelijk dat vrouwen met die symptomen op de eerste hulp in het ziekenhuis belanden. Toch wordt benauwdheid niet als een typische overgangsklacht gezien zoals opvliegers en nachtzweten. Wat er wel speelt? De belangrijkste oorzaken van benauwdheidsklachten bij vrouwen in de overgang.

Wil je minder benauwdheidsklachten? Download mijn gratis gids: “Overgangshormonen in Balans”.

Inhoudsopgave:

Wat zijn benauwdheidsklachten?

Oorzaken benauwdheidsklachten in de overgang

Wat zijn benauwdheidsklachten?

Benauwd zijn betekent dat je het gevoel hebt te weinig lucht binnen te krijgen. Ofwel: je hebt ademnood. Krijg je daarmee te maken? Dat gevoel kan zeer bedreigend zijn en je angstig maken. Of je benauwdheid nu acuut is of chronisch.

– Acute benauwdheid

Er is sprake van acuut benauwd zijn als het je plotseling overvalt. Uit het niets. Je kunt daardoor dusdanig schrikken dat je een paniekaanval krijgt wat ademen nog moeilijker maakt.

– Chronische benauwdheid

In dit geval heb je eigenlijk steeds te weinig lucht. De benauwdheidsklachten ontwikkelen zich namelijk zo geleidelijk dat je er – zeker in het begin – weinig erg in hebt.

Zit je in de overgang? Beide vormen van benauwdheid kunnen je dan parten spelen en je dagelijkse functioneren behoorlijk verstoren. Vraag je je af hoezo? Hieronder vind je meer informatie over de diverse oorzaken van kortademigheid bij vrouwen in de overgang.

Oorzaken benauwdheidsklachten in de overgang

Hoewel de overgang als een natuurlijk fenomeen te boek staat, verloopt de transformatie voor het overgrote deel van de vrouwen niet zonder klachten. Volgens cijfers heeft zo’n 80% van de menopauzevrouwen last van diverse overgangssymptomen. Behalve de bekende lichamelijke klachten als opvliegers, nachtzweten, vermoeidheid en dergelijke kunnen ook psychische strubbelingen opspelen. Meestal ingegeven door de hormonale schommelingen. De grilligheid waarmee dat gepaard gaat, kan zeer belastend zijn en onder andere zorgen voor benauwdheidsklachten. Bijgaand de redenen waarom.

Oorzaak 1: Angstig zijn en benauwdheid

Wanneer je in de overgang komt is er sprake van een hormonale stoelendans. Je oestrogeenspiegels gaan jojoën. Dat kan effect hebben op je gemoedstoestand. Immers, gezonde oestrogeenspiegels hebben een positieve invloed op de hoeveelheid serotonine en endorfine in je hersenen. Normaalgesproken gaat serotonine onder meer angst, stress, pijn en depressieve gevoelens tegen en geeft je zelfvertrouwen, bevordert je nachtrust en zorgt voor tevredenheid. Het gelukshormoon endorfine draagt vervolgens bij aan je geluksgevoel.

Is er sprake van een tekort van deze hormonen serotonine en endorfine? Dan kun je onder meer onrustig worden, hartkloppingen krijgen, prikkelbaar zijn, kampen met stemmingswisselingen en slecht slapen. Combineer je dat met de diverse lichamelijke ongemakken en onzekerheden tijdens de overgang? Dat kan zorgen voor benauwdheidsklachten.

De redenen voor je (plotselinge) ademnood? Die zijn zeer divers. Denk aan: het besef dat je niet langer vruchtbaar bent? Maatschappelijk mogelijk een stapje terug moet doen, omdat je lichaam dat vraagt? Kinderen die het huis verlaten of volop puberen? Je relatie die misschien wat stroever loopt? Het gevoel hebben jezelf kwijt te raken? Geen vat op je emoties hebben? Ofwel: je zit gewoon niet lekker in je vel en bent supergevoelig voor spanningen. Dat alles samen kan je flink wat stress geven en je zo angstig maken dat je gaat hyperventileren.

Als je hyperventileert denk je geen lucht te kunnen krijgen. Maar, wat er eigenlijk gebeurt is dat je verkeerd ademt: te snel en/of te diep. Daardoor krijgt je lichaam te veel zuurstof binnen. Het gevolg? Duizeligheid, misselijk zijn, tintelingen rond de mond en/of handen, hartkloppingen, benauwdheid, pijn op de borst en gevoel de controle te verliezen. Dat samen kan ervoor zorgen dat je paniek toeneemt en nog sneller gaat ademen. Je kunt hier acuut last van krijgen. Het overvalt je dan opeens. Bijvoorbeeld als je op straat loopt, in een winkel bent of thuis. Er is ook een chronische¹ versie. Die herken je minder makkelijk. Je hyperventileert dan de hele dag. Ook ’s nachts in je slaap.

Kortom: tijdens de overgang kunnen angst-, depressieve gevoelens en dergelijke acute en chronische benauwdheidsklachten veroorzaken.

Oorzaak 2: Verminderde longfunctie

Volgens een recente Noorse studie² aan de University of Bergen neemt onder meer de longcapaciteit van vrouwen in de menopauze aanzienlijk af. Het effect? Onder andere kortademigheid ofwel: benauwdheidsklachten die overeenkomen met 10 jaar lang dagelijks 20 sigaretten roken. De onderzoekers analyseerden de gegevens van 1.438 Europese die gedurende 20 jaar deelnamen aan de European Respiratory Health Survey. Bij aanvang van dit onderzoek waren de vrouwen tussen de 25 en 48 jaar oud en nog niet in de overgang.

Overigens staat dit onderzoek niet op zich. Al eerder wezen artsen en onderzoekers op het verband tussen luchtwegproblemen en de overgang. Getuige een uitgebreid artikel in de Daily Mail³ eind augustus 2016. Daarin staat dat vrouwen na de menopauze 27% meer kans op een verminderde longfunctie hebben. De schuldige? Vermoedelijk de dalende oestrogeenlevels. Omdat dit hormoon doorgaans het longweefsel elastisch houdt. Na de menopauze lijkt die elasticiteit snel achteruit te gaan en kan zodoende zorgen voor kortademigheid en dus benauwdheidsklachten.

Oorzaak 3: Allergieën

Benauwdheidsklachten in de overgang kunnen ook een gevolg zijn van allergieën. Zo kun je allergisch reageren op huisdieren, cosmetica, huismijt, pollen of voedsel. Hormonale veranderingen zijn dan als het ware de katalysator. Je luchtwegen raken dan dusdanig geïrriteerd waardoor ademen moeilijker wordt. Zo kan een bepaalde allergie tijdens de overgang voor het eerst optreden. Echter? Het is ook niet ongewoon dat een overgevoeligheid van vroeger zich plots weer manifesteert of een bestaande allergie in hevigheid toeneemt. Ben je geregeld kortademig? En vermoed je een allergie? Laat dan een allergietest doen. Ook kan een allergische reactie acute benauwdheid veroorzaken. Bijvoorbeeld wanneer je door een bij of wesp wordt gestoken. 

Oorzaak 4: Vitaminegebrek

Ook een gebrek aan bepaalde vitamines kan een rol spelen bij benauwdheidsklachten. Zo is onder andere bekend dat een gebrek aan vitamine B12⁴ kan zorgen voor kortademigheid. Ook andere symptomen kunnen opspelen, zoals: duizeligheid, concentratieproblemen, lage weerstand en darmklachten. Dat is niet verwonderlijk. Want, vitamine B12 is namelijk betrokken bij diverse belangrijke lichaamsprocessen. Van gezonde rode bloedcellen en je immuunsysteem tot goede werking zenuwstelsel en energiehuishouding. Een vitamine B12 krijg je overigens niet opeens. Het kan enkele jaren duren voordat het zich openbaart. Je lichaam kan er namelijk een reserve van opbouwen voor enkele jaren.

Oorzaak 5: Hartproblemen

Het is niet ongewoon dat vrouwen overgangsklachten en hartproblemen⁵ door elkaar halen. Want, menopauzesymptomen als vermoeidheid, hartkloppingen, opvliegers, vermoeidheid et cetera in combi met benauwdheidsklachten kunnen duiden op een hartaandoening. Hoezo? Omdat het wegvallen van de beschermende werking van oestrogeen in de overgang en na de menopauze je vatbaarder maakt voor hart- en vaatziekten. De oorzaak? Normaal beschermt oestrogeen je. Zorgt dat je bloeddruk goed blijft evenals je cholesterolgehalte. Daarnaast houdt dat vrouwelijke hormoon je bloedvaatwanden elastisch. Gaan de oestrogeenlevels omlaag door de overgang? Dan heb je een groter risico op hartklachten. En nee, de klassieke pijnklacht in de linkerarm hoeft niet op te treden. Dus, speelt kortademigheid je parten? Komen hart- en vaataandoeningen in je directe familie voor? Heb je mogelijk last van suikerziekte en/of een hoge bloeddruk? Wimpel je kortademigheid dan niet weg onder het mom: het zal de overgang wel zijn. Ga liever naar je huisarts. Want, hart- en vaatziekten is doodsoorzaak nummer 1 bij vrouwen⁶!

Heb je ervaring met benauwdheidsklachten nu je in de overgang bent? Deel je ervaring dan. Heb je vragen over kortademigheid? Stel je vraag gerust. Dat kan hieronder, maar ook op mijn Facebookpagina. Wil je wat aan je benauwdheidsklachten doen? Kijk dan eens naar mijn programma Overgangstransformatie.

Bronnen:
1. https://www.gezondheidsplein.nl/aandoeningen/hyperventilatie/item32622
2. http://www.atsjournals.org/doi/pdf/10.1164/rccm.201605-0968OC
3. http://www.dailymail.co.uk/health/article-3763802/Are-feeling-breathless-menopause-blame.html
4. http://www.vitamine-info.nl/alle-vitamines-en-mineralen-op-een-rij/vitamine-b12/
5. http://www.voorhethart.nl/content/hart-en-vaatziekten-bij-vrouwen-vaak-over-het-hoofd-gezien
6. https://www.hartstichting.nl/hart-vaten/cijfers