Ftalaten ontmaskerd: hormoondisbalans door verzorgingsproducten

In lippenstift, nagellak, gezichtscrèmes en andere persoonlijke verzorgingsproducten zitten chemische stofjes als ftalaten die de overgang bij vrouwen vervroegen. Want, sta je geregeld bloot aan hoge dosissen van die chemicaliën?

Dan kun je tot wel 4 jaar eerder in de menopauze komen, aldus een grootschalig Amerikaans onderzoek. Meer over de nadelige effecten van ftalaten op onder meer je ovariële functie en hoe je een overdaad aan dergelijke hormoonverstoorders tegengaat.

Benieuwd hoe jij je hormoonhuishouding weer in balans krijgt? Download gratis mijn e-boek: “Overgangshormonen in Balans“.

Inhoudsopgave:

Onderzoek: ftalaten en vervroegde overgang

Overige gevolgen overvloed aan hormoonverstoorders

Hormoonverstorende stoffen, waarin zitten die zoal?

Hoe vermijd je het gebruik van ftalaten?

Onderzoek: ftalaten en vervroegde overgang

In het grootschalige onderzoek hebben de Amerikaanse wetenschappers de effecten van in totaal 111 chemische stoffen bij ruim 31 duizend vrouwen geanalyseerd aan de hand van bloed- en urinemonsters. Daarbij troffen de onderzoekers 15 verschillende zogenaamde hormoonverstorende stoffen aan die worden geassocieerd met een vervroegde overgang. Hierbij gaat het onder meer om: ftalaten, PCB’s, pesticiden en furaan⁹. De Engelse verzamelnaam voor deze chemische stoffen is: Endocrine Disrupting Chemicals ofwel EDC’s.

Bekend is dat EDC’s een negatief effect hebben op de natuurlijke productie en distributie van hormonen. Want, het zijn lichaamsvreemde stoffen die zich gedragen als hormonen of juist de werking ervan blokkeren. Want, je lichaam maakt geen onderscheid tussen natuurlijke hormonen en de chemische varianten die je bijvoorbeeld via voeding of je huid binnenkrijgt. Daardoor kunnen cellen en weefsels anders gaan reageren.

Volgens het Amerikaanse onderzoek – gepubliceerd in het online tijdschrift PLoS ONE¹ – worden vrouwen met hoge concentraties chemicaliën in hun bloed of urine gemiddeld 1,9 tot 3,8 jaar eerder met de overgang geconfronteerd. Debet daaraan zijn onder andere ftalaten die je in make-up, bodygel, parfum, nagellak, maar ook plastic flessen, verpakkingsmateriaal en zelfs het milieu terugvindt.

Trouwens? Het schijnt dat de gemiddelde vrouw dagelijks in contact komt met 515 chemische stoffen. En dat betreft dan alleen haar persoonlijke verzorging en cosmetica².

Maar, de gevolgen van die hormoonverstorende stoffen reiken verder. Want, een afname van de ovariële functie vermindert niet alleen de vruchtbaarheid, maar kan eveneens gevolgen hebben voor de menselijke voortplanting en uiteindelijk ook samenleving. Daarnaast kan de vervroegde overgang de levenskwaliteit van vrouwen negatief beïnvloeden en zorgen voor diverse gezondheidsproblemen, zoals: beroertes, hartkwalen en osteoporose.

Waarom sommige vrouwen te maken hebben met hogere concentraties hormoonverstoorders als ftalaten is niet duidelijk. Er zijn immers allerlei manieren waarop je die chemische stoffen binnen kunt krijgen. Het kan komen door meer voeding eten uit schadelijke verpakkingen, zoals blik of plastic, veel flessenwater drinken en/of veel make-up gebruiken.

Overige gevolgen overvloed aan hormoonverstoorders

Een overdaad aan chemische stoffen als ftalaten, maar ook BPA’s, parabenen en dergelijk is slecht voor mens, dier en milieu. Vandaar ook dat inmiddels een aantal van die chemicaliën zijn verboden. Want, ze verstoren niet alleen het voorplantingssysteem, maar brengen ook tig andere – vaak ernstige – gezondheidsproblemen met zich mee. Zo worden de hormoonverstoorders in verband gebracht met onder meer diabetes, diverse kankersoorten³ en ook schijnt het de kans op hart- en vaataandoeningen⁴ te verhogen.

Verder meldde medio vorig jaar de Washington Post⁵ onder andere dat ftalaat een negatief effect heeft op de seksuele ontwikkeling van het ongeboren kind. Vervolgens laat een onderzoek bij muizen⁶ zien dat blootstelling aan weekmakers de hoeveelheid testosteron vermindert. Maar, ook andere hormoonverstoorders zijn slecht voor de gezondheid. Zo blijkt uit een studie bijvoorbeeld dat blootstelling van het ongeboren kind aan BPA kan bijdragen aan de ontwikkeling van obesitas⁷.

Hormoonverstorende stoffen, waarin zitten die zoal?

Rijst de vraag natuurlijk: waarin tref ik die chemische stof ftalaat zoal aan. Nou eigenlijk zit het in allerlei dagelijkse (gebruiks)artikelen. Want, ze worden veelvuldig toegepast om kunststoffen zachter te maken. Zo tref je het onder meer aan in:

– PVC-vloeren, vinylbehang, douchegordijnen, (kunst)lederen meubels en tassen, lijmen en verven;

– Verpakkingen voedingsmiddelen en plastic flessen;

– Medische hulpmiddelen waaronder handschoenen en infuusslangen;

– Diverse huishoudelijke schoonmaakmiddelen, wasmiddelen en luchtverfrissers;

– Allerlei cosmetica. Van lippenstift en nagellak tot mascara;

– Persoonlijke verzorgingsproducten als shampoos, douchegels en dagcrèmes;

– Waterbestendige kleding;

– Speelgoed zoals: plastic poppen, waterspeelgoed, kinderbadjes, zwemvleugels, luchtbedden. Binnen de Europese Unie zijn overigens diverse ftalaten – waaronder DEHP, DBP en BBP – verboden in speelgoed. In speelgoed voor kinderen tot drie jaar zijn eveneens DINP, DIDP en DNOP niet toegestaan.  

Hoe vermijd je het gebruik van ftalaten?

Om de gezondheidsrisico’s van hormoonverstorende stoffen zo veel mogelijk te beperken, kun je gelukkig zelf het nodige doen. En het heeft zeker ook zin. Want, uit een studie onder Amerikaanse tienermeisjes blijkt dat je de hoeveelheid hormoonverstoorders kunt verminderen door gezondere varianten te kiezen⁸. Hieronder mijn suggesties.

– Kies voor natuurlijke cosmetica en verzorgingsproducten. Van je gezichtscrème, lippenstift en nagellak tot je shampoo en tandpasta.

– Check vervolgens ook de etiketten dan wel bijsluiters van verzorgingsproducten en ga bij voorkeur voor producten waarop staat: BPA vrij, parabenen vrij en/of zonder ftalaten.

– Maak je huis schoon met 100% natuurlijke schoonmaakmiddelen, zoals je grootmoeder vast ook deed.

– Mijd voorverpakt voedsel evenals kant-en-klaarmaaltijden. Bereid je eten bij voorkeur zelf met verse biologische voedingsmiddelen.

– Bewaar restjes voeding en dranken het liefst in glas. En verhit geen eten en drinken in plastic.

– Ga eventueel bij grotere aankopen als vloerbedekking, meubels, verf, bouwmaterialen en dergelijke ook voor duurzaam. Kies waar mogelijk voor de aanschaf van gecertificeerde en biologisch verantwoorde goederen.

– Eet vervolgens elke dag voldoende verse (biologische) groenten. Met name groene groenten als broccoli en boerenkool helpen je lichaam schadelijke chemische stoffen af te voeren.

– Koop je nieuwe kleding? Was deze kledingstukken dan eerst voor je ze gaat dragen.

– Zorg er tot slot voor dat je darmen, lever en nieren in goede conditie houdt. Want, werken deze organen optimaal? Dan helpen die je lichaam om toxines af te voeren.

Wat is jouw ervaring met hormoonverstoorders als ftalaten? En hoe ga je ermee om in je dagelijkse leven? Kies je bewust bepaalde verzorgingsproducten en/of voor natuurlijke voeding? Geef je reactie hieronder of bezoek mijn Facebookpagina. Heb je vragen over chemische stoffen die je hormoonhuishouding negatief beïnvloeden? Wil je graag meer hulp of ondersteuning nu je in de overgang bent? Kijk dan eens bij Overwin je Overgang.

Bronnen:
1. http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0116057#pone.0116057.ref003
2. http://www.dailymail.co.uk/femail/beauty/article-1229275/Revealed–515-chemicals-women-bodies-day.html
3. http://www.unep.org/chemicalsandwaste/Portals/9/EDC/
SOS%202012/EDC%20report%20Ch2-2.7.pdf
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3423612/
5. https://www.washingtonpost.com/news/speaking-of-science/wp/2015/03/06/phthalates-found-in-hundreds-of-household-products-may-disrupt-sex-development-of-male-fetus
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23041310
7. http://ehp.niehs.nih.gov/ehp205/
8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26947464
9. https://nl.wikipedia.org/wiki/Furaan