Zuivel mythe ontmaskerd: waarom melk niet gezond is en onnatuurlijk
Zuivel, zoals melk, dat moet je drinken. 3 glazen per dag! Joris Driepinter zei het al! Ben je nu 40+ dan herinner je je hem vast nog wel. Hij figureerde in de jaren zestig en zeventig in commercials om melk te promoten. Want, daar werd je beresterk van. Inderdaad zuivelproducten bevatten onder andere calcium. Dat draagt bij aan stevige en sterke botten. Maar, inmiddels lijkt het tij te keren. Steeds meer onderzoeken, publicaties en voedingsdeskundigen twijfelen aan de positieve effecten van zuivel op de gezondheid. En eerlijk is eerlijk: ik ben er ook geen grote fan van. Waarom zuivelproducten als melk helemaal niet zo gezond zijn. Zeker, wanneer je in de overgang bent en welke alternatieven er zijn.
Download hier gratis 12 zuivelvrije en gezonde recepten.
Inhoudsopgave:
Waarom is zuivel helemaal niet zo gezond?
Nog meer redenen om zuivelproducten als melk te mijden!
Alternatieven voor zuivel tijdens de overgang
Waarom is zuivel helemaal niet zo gezond?
Dat je calcium nodig hebt is een feit. Onder andere om je botten in conditie te houden en osteoporose tegen te gaan. Dat geldt zeker wanneer je in de overgang bent. Want, door het dalende progesteron– en oestrogeenpeil wordt de botontkalking versneld. En misschien denk je dan ook direct: laat ik maar veel zuivelproducten nemen. Immers, ben je boven de veertig jaar dan is je – mede dankzij Joris Driepinter – met de paplepel ingegoten dat melk goed en gezond is! Trouwens? Hele generaties vrouwen zijn er oud mee geworden.
Maar, realiseer je wel: de zuivelproducten die je tegenwoordig in de supermarkt koopt, zijn wel van een andere kwaliteit dan die je grootmoeder en haar moeder bijvoorbeeld nuttigden. Die was niet afkomstig van massaproductie. Die kwam rechtstreeks van de boer een eindje verderop. Van koeien die puur natuur aten. Tegenwoordig is dat natuurlijk totaal anders. Zuivelproducten komen uit de fabriek. Zijn bewerkt en voorzien van allerlei zogenaamde extra gezonde toevoegingen….
Ga ik nog veel verder terug in de tijd? En kijk ik naar de oermens? Die kende helemaal geen zuivel. Dat stond eenvoudigweg niet op het dagmenu. Daarbij komt? Eigenlijk is er geen enkel zoogdier, tot welke groep wij zijnde homo sapiens behoren, dat melk van een ander zoogdier drinkt. Alleen moedermelk. Dat drinkt een pasgeboren zoogdier en dan eigenlijk bij voorkeur alleen van z’n eigen moeder. Bij gebrek aan voedingsmiddelen is het door de eeuwen heen onderdeel van ons voedingspatroon geworden. Er werd ontdekt dat wanneer je schapen, geiten, koeien en dergelijke na de geboorte van de ‘jonkies’ bleef melken het melk bleef produceren. Maar, als je het reëel bekijkt dan is het heel tegennatuurlijk om melk van een ander zoogdier te drinken.
In dit verband moet ik overigens ook denken aan de lactose (melksuiker) die in melk zit. Die moet bij de mens door het enzym lactase worden afgebroken waarna het pas door het lichaam kan worden opgenomen. Bij pasgeboren zoogdieren is dat enzym van nature aanwezig en daardoor kunnen zij de moedermelk goed opnemen. Bij ons mensen is dat niet altijd het geval. Wij krijgen als pasgeboren baby’s dat enzym via de moedermelk binnen. Echter, na het vierde levensjaar neemt het enzym af. Daardoor kan het voor je darmen lastiger worden om zuivel te verteren en kun je last krijgen van lactose intolerantie. Ongeveer 70% van de wereldbevolking kampt daarmee. Ook schijnt lactose je darmflora dusdanig negatief te beïnvloeden waardoor er allerlei gifstoffen vrijkomen die kunnen bijdragen aan diverse ziektes, zoals artritus en diabetes, maar ook kanker wordt regelmatig in dit verband genoemd.
Vervolgens blijkt ook nog eens dat het menselijke lichaam de caseïne-eiwitten in melk slecht verteert. Melk bestaat hier voor zo’n 80% uit. Weet je lichaam niet hoe hiermee om te gaan? Dan kan dat zorgen voor allerlei vervelende gezondheidsklachten, zoals: energiegebrek, vermoeidheid, hoofdpijn, huidproblemen en astma.
Er zijn trouwens nog meer argumenten te noemen waarom je zuivel beter links kunt laten liggen. Zowel als je in de overgang bent, maar ook als je er niet mee te maken hebt.
Nog meer redenen om zuivelproducten als melk te mijden!
Over het algemeen wordt gezegd: dat zuivel goed is om botontkalking en dus botbreuken tegen te gaan. En wat blijkt nu? Het schijnt de kans erop juist in de hand te werken! Tenminste volgens een publicatie in het British Medical Journal gebaseerd op een Zweeds onderzoek uit 2014 aan de hand van observaties.
De Zweedse wetenschappers volgenden gedurende 20 jaar ruim 60.000 vrouwen en ruim 45.000 mannen en hun melkconsumptie. Wat bleek? Bij vrouwen die dagelijks meer dan 680 milliliter (vergelijkbaar met 3 glazen melk per dag) dronken, nam de kans op heupfracturen met 50% toe. De oorzaak? Volgens de Zweedse wetenschappers is de grote hoeveelheid suikers (waaronder lactose) in de melk daar medeverantwoordelijk voor.
Met vergelijkbare uitkomsten kwam trouwens ook de Harvard Medical School eind vorige eeuw. Het hield gedurende 12 jaar de melkconsumptie van 121.000 Amerikaanse verpleegkundigen tussen de 39 en 54 jaar bij. De vrouwen die twee glazen melk (of meer) dronken hadden 45% meer kans op een gebroken heup dan vrouwen die één glas of minder dronken.
Dit is overigens nog niet alles. Want, behalve kalk bevat melk ook fosfor en magnesium. Om deze stoffen goed in het lichaam op te nemen is het van belang dat de verhoudingen tussen calcium, fosfor en magnesium kloppen. De ideale verhouding tussen calcium, fosfor, magnesium is simpel gezegd 2:1:1. Ofwel: twee keer zoveel calcium als fosfor en magnesium. Nu blijkt dat zuivel evenveel fosfor als calcium bevat en kalk weer veel minder magnesium. Je lichaam heeft daar weinig aan. Om de balans te herstellen spreekt je lichaam de kalk in je botten aan. Hierdoor worden je botten nog zwakker. Door meer melk in te nemen, los je het niet op. Eigenlijk raak je dan van de regen in de druk. Want, je draagt op termijn bij aan botontkalking. En dat is nu net wat je voor wilt zijn tijdens de menopauze. Wat je dan wel kunt doen?
Alternatieven voor zuivel tijdens de overgang
Tegenwoordig zijn er genoeg zuivelvervangers. Gelukkig zijn er tegenwoordig volop andere producten dan zuivel die ervoor kunnen zorgen dat je toch je kalk binnenkrijgt.
Dat kan enerzijds door te kiezen voor alternatieven. Zo zijn bekende vervangers van melk onder andere: amandel-, rijst- en havermelk. Die kun je heel goed toepassen in smoothies, shakes, granenontbijtjes en dergelijke.
Daarnaast kun je calcium uit groene groenten halen, zoals: broccoli, paksoi, spinazie en dergelijke. Maar ook bonen, noten en zaden bevatten veel calcium. Trouwens ook tofu en brandnetelthee doen je botten goed.
Verder is het zaak dat je genoeg vitamine D binnenkrijgt. Voor 2/3 deel is zonlicht daar de allerbelangrijkste bron voor. Geniet er zo veel mogelijk van door dagelijks minimaal 15 minuten naar buiten te gaan. Houd er overigens wel rekening mee dat op latere leeftijd je huid dunner wordt en daardoor minder goed in staat is om de vitamine op te nemen. Het is daarom aan te bevelen om als 40+ vrouw, maar zeker boven de 50 jaar, een vitamine D supplement te nemen. De rest van de vitamine D moet je dus via je voeding binnenkrijgen. Vooral vette vis als zalm en makreel zijn goede bronnen, maar ook in vlees en eieren tref je het in kleine hoeveelheden aan. Daarnaast is het toegevoegd aan onder meer halvarine en margarine. Echter ben ik geen voorstander van halverine en margarine: het zijn vaak ontzettend bewerkte producten.
Behalve letten op je voeding is het ook van belang je verdere leefstijl onder de loep te nemen. Zorg er onder andere voor dat je volop blijft bewegen. Elke dag. Om je botten sterk te houden en je spieren soepel. Van tennissen en powerwalken tot dansen. Zeker doen. Een half uur matig intensief bewegen bevordert bovendien de aanmaak van de zogenaamde feelgood hormonen, endorfines. Heerlijk!
En… heb je een druk leven en veel last van overgangsklachten? Dat kan de nodige stress geven. Neem dagelijks de tijd om die spanningen achter je te laten. Want, stress kan namelijk een magnesiumgebrek in de hand werken en dat is niet bevorderlijk voor je botten. Doe ontspanningsoefeningen of wandel een flink stuk in de natuur. Met je hond, vriendin of alleen. Dat werkt rustgevend. En denk je te weinig magnesium binnen te krijgen? Geloof Joris Driepinter niet! Laat zuivel zo veel mogelijk staan. Ga liever voor pijnboompitten, paranoten, zeewier en sojaboontjes.
Ben je op zoek naar gezonde en gevarieerde voeding voor tijdens de overgang? Zoek je lekkere recepten zonder zuivel? Neem een kijkje bij mijn online programma: 50 Recepten in 30 Minuten