Opvliegers ontrafeld: 9 tips voor de krengen van deze tijd
Opvliegers. Zo’n 80% van de vrouwen in de menopauze heeft ermee te maken. Het is dan ook meteen de meest bekende en gehoorde overgangsklacht¹. Een onaangename hitte die als een golf uit het niets aanzwelt. In luttele seconden naar je hoofd stijgt. Je gezicht en hals knalrood kleurt en je tot overmaat van ramp ook nog eens enorm kan laten zweten. Of erger: zorgt voor hartkloppingen. Overigens? Regelmatig belanden vrouwen met dergelijke klachten op de spoedeisende hulp. Bij onderzoek blijkt er dan niets aan de hand te zijn. Nee, een opvlieger is niet gevaarlijk voor je gezondheid, maar erg vervelend en dat is een understatement. Niet iets om naar uit te kijken. Die zogenaamde hot flushes kunnen je moedeloos maken en tot wanhoop drijven. Zeker als je leest dat dat die warmteopwellingen tot 10 jaar na de menopauze² kunnen aanhouden. Overdag en ’s nachts. De oorzaak, de impact en hoe je omgaat met opvliegers. Of tenminste kunt proberen te doen.
Wil je meer weten over de veranderende hormoonhuishouding tijdens de overgang? Download dan gratis het rapport Overgangshormonen in Balans.
Inhoudsopgave:
Opvliegers, waar komen die vandaan?
Wat is de impact van opvliegers?
Opvliegers, waar komen die vandaan?
Wanneer het je de eerste keer overvalt, weet je á la minute wat er aan de hand is. Alsof de thermostaat opeens een flinke zwieper heeft gekregen. Mijn eerste gedachte was: O, nee. Help! Maar, dat heeft geen zin. Moeder natuur geeft het signaal dat je voorraad eicellen in de eierstokken snel daalt waardoor er steeds minder oestrogeen (en ook progesteron overigens) wordt aangemaakt.
En op die verminderde aanmaak van oestrogeen reageert je lichaam. Of beter gezegd de thermostaat die in je hersenstam zit, de hypothalamus. Die houdt je lichaamstemperatuur namelijk nauwlettend in de gaten en wordt beïnvloedt door het vrouwelijke hormoon. Daalt de hoeveelheid ervan? Dan denkt die thermostaat dat je het warm hebt en reageert onmiddellijk door het sein: koelen te geven. Dit gebeurt dus ook als je het helemaal niet warm hebt, omdat je thermostaat gewoonweg compleet van slag is door de lage oestrogeenlevels.
Het gevolg? Je bloedvaten verwijden om meer bloed naar de huid te brengen om de warmte eruit te gooien. Daardoor ga je zweten en daalt je lichaamstemperatuur. Dit hele gebeuren is wat je ervaart als opvliegers. Overigens daarna kun je het ook erg koud krijgen. Dat is niet ongebruikelijk in de overgang.
Wat is de impact van opvliegers?
Dat die warmteopwellingen er behoorlijk in kunnen hakken, is voor buitenstaanders moeilijk te begrijpen. Ook ik deed er voor mij het overkwam wel eens wat lacherig over, zoals velen. Want, als ik in de winter bij mijn schoonmoeder op bezoek ging, riep ik altijd gekscherend tegen mijn man: “Muts, sjaal, handschoenen en een dikke trui aan, want dat wordt weer kou lijden”. Heus! Bij mijn schoonmoeder stond hartje winter altijd de tuindeur open en de kachel laag. Eenmaal binnen dan liep zij te pas en te onpas met een verhit hoofd, rode hals en zweet dat soms in straaltjes langs haar gezicht liep naar buiten onder het mom: “Even een frisse neus te halen.” Oh, en wat begreep ik haar goed, toen bij mij die eerste opvlieger zich aandiende. Ik snapte direct het hoe en waarom.
De ernst waarin de opvliegers zich openbaren en hoe vrouwen het ervaren verschilt van persoon tot persoon. De een heeft het geregeld een “beetje warm” en een ander transpireert hevig. Ook de intensiteit ervan varieert. Een opvlieger kan een paar seconden of minuten duren, maar soms ook een kwartier of zelfs een half uur. Daarnaast kunnen ook misselijkheid, het gevoel een “wegtrekker” te hebben en tintelingen je parten spelen. Verder is het niet ongewoon dat je hartslag versnelt of dat je zelfs hartkloppingen³ hebt waardoor je je opgejaagd gaat voelen. Kortom: er is niet echt een eenduidige omschrijving voor te geven.
Zoals gezegd kunnen die opvliegers een enorme impact op je dagelijkse functioneren hebben. Van je slaap en energieniveau tot je sociale leven en werk⁴. Dit laatste blijkt ook uit onderzoek. Ongeveer 40% procent van het ziekteverzuim onder vrouwen van 40 tot 55 jaar heeft te maken met de overgang. Immers, je hebt er niet alleen binnenshuis hinder van. Ook buitenshuis. Als je gaat winkelen of op je werk. Bijvoorbeeld als je in gesprek bent met een collega en je voelt opeens de warmte opwellen en in no-time het zweet langs je nek en gezicht parelen. Dat doet je zelfvertrouwen echt geen goed!
En dan heb ik het nog niet over ’s nachts. Ook dan kan de hele warm-koud cyclus gewoon door blijven gaan. Beter bekend als nachtzweten. Badend in het zweet wakker worden. Dekbed af en daarna rillend van de kou wakker worden. Dekbed weer over… et cetera. Gebroken nachten en uitgeput wakker worden. Nee, dat vreet aan je. Met vermoeidheid, lusteloosheid en prikkelbaarheid op de dag tot gevolg. Daardoor kan het soms best lastig worden om goed te blijven functioneren. Zowel privé als ook op je werk.
Tips bij opvliegers
Blijft natuurlijk de vraag: hoe ga je om met die hot flushes. Bijgaand een aantal tips om de scherpe randjes van die zogenaamde krengen van deze tijd af te halen.
1. Begin met een opvliegerdagboek bij te houden. Misschien dat bepaalde voeding en/of leefgewoonten je opvliegers aanwakkeren of erger maken. Schrijf het tijdstip op en wat er verdere speelde. Mogelijk dat het je een stap verder helpt.
2. Voorkom stress zo veel mogelijk. Want, spanningen kunnen je warmteaanvallen triggeren. Probeer regelmatig je geest leeg te maken en je lichaam te ontspannen. Onder andere yoga⁵, meditatie en mindfulness zijn daar prima geschikt voor.
3. Probeer eens met hulp van je ademhaling een opvlieger voortijdig weg te blazen. Bijvoorbeeld door langzaam via je buik adem te halen.
4. Bekend is dat sterk gekruid eten opvliegers kan uitlokken. Beperk het gebruik. Dat scheelt allicht een beetje. Overigens ook cafeïne houdende dranken als koffie, cola en dergelijke kunnen een opvlieger veroorzaken. Verder wakkert alcohol de warmteopwellingen ook aan.
5. Heb je last van nachtzweten en dus slecht slapen? Probeer dan eens een zogenaamd coldpack. Leg die onder je kussen. Krijg je het ’s nachts warm? Draai je kussen om en geniet van de koelte. Het helpt om beter te slapen.
6. Vermijd het liefst kleding van lycra, nylon of polyester. Dat ademt niet en kan je een benauwd gevoel geven en je opvliegers verergeren. Kies liever voor katoen of linnen dat neemt vocht beter op en ’ademt’ bovendien waardoor het stukken fijner aanvoelt op de huid.
7. Ook blijkt uit diverse onderzoeken dat dagelijks een half uur bewegen de warmteaanvallen minder heftig maakt. Verder is het een prima remedie tegen de geestelijke klachten, omdat je even je verstand op nul zet en het je nieuwe energie geeft. Proberen kan zeker geen kwaad.
8. Hoe lastig misschien ook, maar houd je gewicht in de gaten tijdens de overgang. Want, verschillende onderzoeken laten zien dat een hogere Body Mass Index (BMI) zorgt voor meer vapeurs. Val je af? Dan verminderen die opvliegers⁶.
9. Verder kun je letten op wat je eet. Zo kunnen fyto-oestrogenen (plantaardige hormonen) je opvliegers verminderen. Bijvoorbeeld voeding van Aziatische vrouwen is er rijk aan en die hebben er nauwelijks last van. Van nature zitten die plantaardige hormonen in sojaproducten, amandelen, pompoenpittenen, lijnzaad, kikkererwten, kidneybonen en linzen. Maar, ook tref je het aan in onder andere gerst, haver en rogge plus rode klaver. Als je op zoek bent naar een natuurlijk supplement dan kan ik je Menoxium aanraden.
Ik hoop dat mijn verhaal je tot steun is en dat de tips je helpen je overgangsklachten te verminderen. Heb je nog vragen? Wil je een reactie geven? Ik hoor graag van je.
Wil je meer weten over wat je kunt doen aan die opvliegers tijdens de overgang? Of welke voedingsmiddelen je niet moet eten? Klik dan op onderstaande knop voor toegang tot Overwin je Overgang
Bronnen:
1. http://www.webmd.boots.com/menopause/guide/hot-flushes
2. http://www.eurekalert.org/pub_releases/2011-10/w-ows101911.php
3. http://www.vrouwenklinieken.nl/zorg/-hartklachten-en-de-overgang-rf51gy13-hart-overgang-vrouwen.g249:cg33tp15
4. http://journals.lww.com/menopausejournal/Abstract/2012/03000/
The_impact_of_menopausal_symptoms_on_work_ability.7.aspx
5. http://www.everydayhealth.com/menopause/night-sweats.aspx
6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4270932/